Ingo Uhlig, teknolojiye tutkuyla bağlı bir beşeri bilimler uzmanıdır. Sanat ve edebiyatın iklim değişikliği ve enerji dönüşümü konularını nasıl ele aldığını inceliyor. WindNode projesinde diğer şeylerin yanı sıra ilgili çalışmaları sistematik olarak kaydetti ve hazırladı. Son kitabı Enerji Dönüşümünü Anlatmak'ta son 250 yılda yaşanan enerji değişimlerinin hikayelere nasıl yansıdığının izini sürüyor.
Duyuru
2010'larda “köy gerilim filmlerinin” mini bir türe dönüştüğünü gözlemlediniz mi? İnsanların altında Temmuz Zeh tarafından. Bu romanların özelliği nedir?
Enerji dönüşümü ekolojik bir sorundan çok ekonomik bir sorun olarak tartışılıyor. Anlaşmazlık esas olarak mülkiyet ve alanla ilgili olup, genellikle geçmişe bakılmaktadır. Bunu düşündürücü bulabilirsiniz.
Ingo Uhlig felsefe ve sosyoloji okudu. Diğer görevlerinin yanı sıra, Halle-Wittenberg Üniversitesi'nde Almanca çalışmaları profesörüdür ve TU Berlin'de 50Hertz misafir kursu “Yeni enerji sistemleri ve enerji kültürleri” kapsamında çalışmaktadır.
(Fotoğraf: Ingo Uhlig)
Ancak bu bakış açısı haklıdır. Örneğin rüzgar santrallerinin inşası, köyün gelirlerden faydalanması durumunda daha kolay olur.
Her neyse. Bu metinler, enerji geçişini ilerletmek istiyorsak kulaklarımızı gerçekte nerede açık tutmamız gerektiğini gösteriyor. Ve özellikle yenilikçi olmayan yapılar da bilinmektedir. Ancak bu ders nispeten hızlı bir şekilde öğrenilir. Çoğu zaman bu hikayeler görevi basitleştirir çünkü köylerde adil bir ekolojik geleceği nasıl tasarlayabileceğimiz sorusunu sormazlar. Bu, kimin rüzgar çiftliğine sahip olduğu veya kimin bundan kâr sağladığı sorusundan çok daha karmaşık bir konudur.
“Solar punk” adı verilen teknolojik açıdan iyimser bir tür şu anda uluslararası alanda gelişiyor. İnsanlar çatışmalardan ve distopyalardan bıktı mı?
Solarpunk, punk'ın coşkusunu ve yenilikçi gücünü enerji temasıyla birleştiren harika bir kelimedir. Ama orada gelişen büyük bir hikaye görmüyorum. Bana öyle geliyor ki etiketin daha fazla içerikle doldurulması gerekiyor. Çığır açan bir kırılma teknik olarak ulaşılabilir durumda ancak kültürel nabız heyecanı ateşleyemeyecek kadar zayıf.
Bu nasıl işe yarayabilir?
İklimin korunmasından sadece korku, distopya ve krizden değil, aynı zamanda yeni yaşam olasılıklarından, fırsatlardan ve işbirliklerinden de bahsedebiliriz. Şu anda pek çok şey oluyor – örneğin Frank Schätzing'in “Ya dünyayı kurtarsaydık” ve Ullrich Fichtner'ın “Büyük Fırsatlar İçin Doğmuş” adlı eseri. Ancak bunlar roman değil kurgu olmayan kitaplardır.
Ütopyalar edebi açıdan çok sıkıcı mı?
Edebiyat her zaman başlangıç aşamalarına hayran olmuştur. 1980'lerde çevre sorunlarının belli bir önemi vardı; örneğin Peter Härtling veya Monika Maron. Enerji dönüşümü o zamanlar hâlâ bir hareketti ama şimdi büyük ölçekli bir toplumsal olay. Bu muhtemelen edebi ütopyalar için özellikle çekici bir konu değil. Geleceğin bu projelerinin köprüler kurması, bugünü ve geleceği birleştirmesi ilginçleşiyor. Bu kesinlikle sanatsal yaklaşımların bir yetkinliğidir – sadece hayal gücünü harekete geçirmek için değil, aynı zamanda örneğin adalet eksiklikleri olduğunda yakından bakmak için de. Bu sinaptik anı ütopyalarda çok fazla görmüyorum, daha ziyade günümüzün kavramlarında görüyorum. Ama haklısın: edebiyat alanında bulunacak çok az şey var. Bunu “arka rüzgar” olarak görüyorum Burkhard Spinnen tüm enerji geçişinin anlatım mantığını çok iyi analiz etti. Ancak bu bir gelecek taslağı değil, daha çok analitik bir roman.
Enerji geçişi gerçek hayatta da yetersiz raporlandığı için mi zarar görüyor?
Bir dereceye kadar evet. Ama aynı zamanda çok büyük bir kontrpuanı da var. Fosil dünyasında hala güçlü eylemsizlik kuvvetleri var. Anlatılar güç ilişkilerinde gelişir, karşı anlatının olmadığı bir anlatı yoktur. Bunu ısı pompası tartışmasında da gördük, aynı zamanda Ukrayna'da savaşın patlak vermesinden sonra da yenilenebilir enerjinin aniden “bedava enerji” olarak kabul edildiği dönemde gördük.
(gr)
Haberin Sonu
Duyuru
2010'larda “köy gerilim filmlerinin” mini bir türe dönüştüğünü gözlemlediniz mi? İnsanların altında Temmuz Zeh tarafından. Bu romanların özelliği nedir?
Enerji dönüşümü ekolojik bir sorundan çok ekonomik bir sorun olarak tartışılıyor. Anlaşmazlık esas olarak mülkiyet ve alanla ilgili olup, genellikle geçmişe bakılmaktadır. Bunu düşündürücü bulabilirsiniz.
Ingo Uhlig felsefe ve sosyoloji okudu. Diğer görevlerinin yanı sıra, Halle-Wittenberg Üniversitesi'nde Almanca çalışmaları profesörüdür ve TU Berlin'de 50Hertz misafir kursu “Yeni enerji sistemleri ve enerji kültürleri” kapsamında çalışmaktadır.
(Fotoğraf: Ingo Uhlig)
Ancak bu bakış açısı haklıdır. Örneğin rüzgar santrallerinin inşası, köyün gelirlerden faydalanması durumunda daha kolay olur.
Her neyse. Bu metinler, enerji geçişini ilerletmek istiyorsak kulaklarımızı gerçekte nerede açık tutmamız gerektiğini gösteriyor. Ve özellikle yenilikçi olmayan yapılar da bilinmektedir. Ancak bu ders nispeten hızlı bir şekilde öğrenilir. Çoğu zaman bu hikayeler görevi basitleştirir çünkü köylerde adil bir ekolojik geleceği nasıl tasarlayabileceğimiz sorusunu sormazlar. Bu, kimin rüzgar çiftliğine sahip olduğu veya kimin bundan kâr sağladığı sorusundan çok daha karmaşık bir konudur.
“Solar punk” adı verilen teknolojik açıdan iyimser bir tür şu anda uluslararası alanda gelişiyor. İnsanlar çatışmalardan ve distopyalardan bıktı mı?
Solarpunk, punk'ın coşkusunu ve yenilikçi gücünü enerji temasıyla birleştiren harika bir kelimedir. Ama orada gelişen büyük bir hikaye görmüyorum. Bana öyle geliyor ki etiketin daha fazla içerikle doldurulması gerekiyor. Çığır açan bir kırılma teknik olarak ulaşılabilir durumda ancak kültürel nabız heyecanı ateşleyemeyecek kadar zayıf.
Bu nasıl işe yarayabilir?
İklimin korunmasından sadece korku, distopya ve krizden değil, aynı zamanda yeni yaşam olasılıklarından, fırsatlardan ve işbirliklerinden de bahsedebiliriz. Şu anda pek çok şey oluyor – örneğin Frank Schätzing'in “Ya dünyayı kurtarsaydık” ve Ullrich Fichtner'ın “Büyük Fırsatlar İçin Doğmuş” adlı eseri. Ancak bunlar roman değil kurgu olmayan kitaplardır.
Ütopyalar edebi açıdan çok sıkıcı mı?
Edebiyat her zaman başlangıç aşamalarına hayran olmuştur. 1980'lerde çevre sorunlarının belli bir önemi vardı; örneğin Peter Härtling veya Monika Maron. Enerji dönüşümü o zamanlar hâlâ bir hareketti ama şimdi büyük ölçekli bir toplumsal olay. Bu muhtemelen edebi ütopyalar için özellikle çekici bir konu değil. Geleceğin bu projelerinin köprüler kurması, bugünü ve geleceği birleştirmesi ilginçleşiyor. Bu kesinlikle sanatsal yaklaşımların bir yetkinliğidir – sadece hayal gücünü harekete geçirmek için değil, aynı zamanda örneğin adalet eksiklikleri olduğunda yakından bakmak için de. Bu sinaptik anı ütopyalarda çok fazla görmüyorum, daha ziyade günümüzün kavramlarında görüyorum. Ama haklısın: edebiyat alanında bulunacak çok az şey var. Bunu “arka rüzgar” olarak görüyorum Burkhard Spinnen tüm enerji geçişinin anlatım mantığını çok iyi analiz etti. Ancak bu bir gelecek taslağı değil, daha çok analitik bir roman.
Enerji geçişi gerçek hayatta da yetersiz raporlandığı için mi zarar görüyor?
Bir dereceye kadar evet. Ama aynı zamanda çok büyük bir kontrpuanı da var. Fosil dünyasında hala güçlü eylemsizlik kuvvetleri var. Anlatılar güç ilişkilerinde gelişir, karşı anlatının olmadığı bir anlatı yoktur. Bunu ısı pompası tartışmasında da gördük, aynı zamanda Ukrayna'da savaşın patlak vermesinden sonra da yenilenebilir enerjinin aniden “bedava enerji” olarak kabul edildiği dönemde gördük.
(gr)
Haberin Sonu