Sistem ve Toplum Eleştirisi Yapan Neo Noir Sinema Tavsiyeleri

[Bayburtgüzeli]

Sinema dünyasının kendine has öykü anlatma formları vardır. Her periyot makul teknikler ön plana çıkmıştır. 1940 ile 1960’lı yılların içinde üretilen noir filmler gerek manzara, gerek çekim tekniği gerek ise kıssası ile pek ‘anarşist’ ruha sahipti. Neo: yeni, noir: kara manasına geliyor ve kara yeni sinemalar olarak ön plana çıkıyor. Yani özünde yeni kara sinemalar olarak nitelendirilebiliyor.

Kara sinema ögelerinden pek fazla faydalanan bu sinemalar, 1960’lardan daha sonra ön plana çıkmaya başlamıştır. 1940 ve 1960 yılları içinde çekilen sinemalar kara sinemalar iken, bu senelerdan daha sonra gelen sinemalar ise yeni teknoloji ile birleştiği için yeni kara olarak nitelendirilir. Yani neo noir. Modern kara sinemalar diyebileceğimiz bu sinemalar, klasik kara sinema devrine kucak kucak atıfta bulunur ancak yeni jenerasyon tekniklerle çekilmiştir. Nina Frank tarafınca birinci kere film noir terimi ön plana çıkarılmıştır.

Neo noir sinemalar psikolojik dramalar, kabahat dramaları, ruhsal tansiyonlar ve kara sinemalar olarak karşımıza fazlaca sayıda çıkar. Sıkıntı durumda kalmış alan anti kahramanımız bir yol seçmek zorundadır. Bu sinemaların çekim açılarında çoklukla low-key lighting tekniği kullanıldığı için daha da karanlık bir psikoloji yaratmaktadır. Bu sinemalarda çoklukla anti kahraman kıssaları anlatılır.

İzlenmesi gereken Neo Noir sinemalar:

• Alien (1979)
• Blade Runner (1982)
• Terminator (1984)
• Twelve Monkeys (1995)
• Gattaca (1997)
• Dark City (1998)
• Matrix (1999)
• Collateral (2004)
• Drive (2011)
• Upgrade (2018)
• Joker (2019)

Bilinmedik bir gezegene iniş yapan mürettebatın ömür savaşı: Alien 1979

• Tür: Bilimkurgu/korku
• Yıl: 1979
• Oyuncular: Sigourney Weaver, Tom Skerritt, Veronica Cartwright
• Yönetmen: Ridley Scott
• IMDb: 8.5

Alien sineması ülkemizde Yaratık ismiyle yayınlanmıştır. Bilmedikleri bir gezegene iniş yapmak zorunda kalan mürettebatın ömür savaşını anlatan sinema, çok tansiyon içermektedir. Nostromo uzay gemisi nazaranvini tamamlamıştır ve Dünya’ya dönmektedir. Lakin bir öteki gezegenden yardım talebi gelmektedir. Bu yardım talebini reddetmezler lakin düşünmedikleri bir şey vardır.

İnsanlarla birebir tıpkı görünen robotlarla savaşılan sinema: Blade Runner (1982)

• Tür: Bilim Kurgu/Aksiyon
• Yıl: 1982
• Oyuncular: Harrison Ford, Rutger Hauer, Sean Young
• Yönetmen: Ridley Scott
• IMDb: 8.1

Dick Deckard, uzman bir savaşçıdır. vazifesini nihayet bırakır. Lakin nazaranvini bırakmadan evvel son bir işi halletmesi gerekmektedir. Kentte yer alan robotları teşhis edecek ve onları yok edecektir fakat bir sorun vardır. Bütün robotlar beşere benzemektedir.

senelerın eskitemediği savaş makinesi sineması: Terminatör (1984)

• Tür: Bilim kurgu/aksiyon
• Yıl: 1984
• Oyuncular: Linda Hamilton, Michael Bienn, Earl Boen
• Yönetmen: James Cameron
• IMDb: 8.1

Bir hatalıyı öldürmek için tasarlanan Terminatör, insanlık tarihinin en ölümcül savaş makinesidir. Sarah Connor’ı öldürmek için tasarlanmıştır ve hiç bir şey onu durduramaz. İnsanlık direnişine dair tesirli bir örnek diyebiliriz.

İnsanlığa savaş açan virüs ve onunla savaşan insanın sineması: Twelve Monkeys (1995)

• Tür: Bilim kurgu/gerilim
• Yıl: 1995
• Oyuncular: Bruce Willis, Brad Pitt, Madeleine Stowe
• Yönetmen: Terry Gilliam
• IMDb: 8.0

İnsan çeşidinin sona ermek üzere olduğu bir gelecek düşünün. Salgına sebep olan olayları araştırmaya çalışan bir takım var ve bu grubun vakitte seyahat yapması gerekiyor. Karakterimiz geçmişe giderek sorunu çözmeye çalışıyor.

Genetiği değiştirilerek yaratılan muhteşem insan ırkı ile olağan insanların çabası: Gattaca (1997)

• Tür: Bilim kurgu/romantik
• Yıl: 1997
• Oyuncular: Ethan Hawke, Umma Thurman, Jude Law
• Yönetmen: Andrew Niccol
• IMDb: 7.8

21. yüzyılda gelişen teknoloji artık insan genetiğine müdahale etmeye başlar ve kusursuz beşerler yaratılır. Özel bakılırsavleri gerçekleştirmek için de harika insan ırkı yetiştirilir. Lakin olağan beşerler işsiz kalmaya başlamıştır. Bu çatışmaya anlatan bu sinema pek sürükleyici bir dünya sunuyor.

Bir sabah uyandığında yabanî cinayetlerin faili olarak aranan adamın öyküsü: Dark City (1998)

• Tür: Bilim kurgu/kara
• Yıl: 1998
• Oyuncular: Kiefer Sutherland; Jennifer Connelly, Rufus Sewell
• Yönetmen: Alex Proyas
• IMDb: 7.6

John isimli karakterimiz bir sabah nasıl geldiğini bilmediği bir otelde uyanır. Vahşice işlenmiş olan bir dizi cinayetin faili olarak arandığını fark eder. Hafızasını kaybetmiştir ve bu cinayetleri işleyip işlemediğini hatırlamaz.

Varoluş sancıları ortasında bir hayat sunan mavi ya da kırmızı hap: Matrix (1999)

• Tür: Bilim kurgu/aksiyon
• Yıl: 1999
• Oyuncular: Keanu Reeves, Carrie Anne Moss, Laurence Fishburne
• Yönetmen: Joel Silver
• IMDb: 8.7

Film içerisindeki kentler makineler tarafınca işgal edilmiştir. Lakin son kalan bir kent vardır. Zion isimli kenti makinelerin saldırısından muhafazaya çalışan karakterimiz Neo, varoluşsal bir müddetcin içine düşer.

Bir kiralık katilin tuttuğu taksinin sahibi ve tercihleri: Collateral (2004)

• Tür: Aksiyon/gerilim
• Yıl: 2004
• Oyuncular: Tom Cruise, Jamie Foxx, Jada Smith
• Yönetmen: Michael Mann,
• IMDb: 7.5

Vincent isimli bir kiralık katil var. Bir grup işleri halletmesi gerekiyor ve bu yüzden de Los Angeles’te bulduğu birinci taksiyi tutuyor. Taksicinin hiç bir şeyden haberi yokken ona hayli yeterli bir teklif yapıyor. Taksici de bu teklifi kabul ederek bir maceraya başlıyor. Şimdiden uygun seyirler.

Hızlı araç kullandığı için gündüz dublör, geceleri de soyguncu: Drive (2011)

• Tür: Aksiyon/dram
• Yıl: 2011
• Oyuncular: Ryan Gosling, Carey Mulligan, Bryan Cranston
• Yönetmen: Nicolas Winding Refn
• IMDb: 7.8

Holywood’da dublörlük yapan bir adam hayli güzel araç kullanmaktadır. Süratli araç kullanma meziyeti yardımıyla geceleri de soygunlara yardımcı olmaktadır. Şoförün komşusuna yardım etme teklifini kabul etmesiyle, yeni bir maceraya atılır.

Vücuduna yapay zeka entegre eden bir adamın kıssası: Upgrade (2018)

• Tür: Bilim kurgu/Aksiyon
• Yıl: 2018
• Oyuncular: Logan Marshall-Green, Betty Gabriel, Melanie Vallejo
• Yönetmen: Leigh Whannell
• IMDb: 7.5

Bir kaza geçirdikten daha sonra felç kalan bir adam, bedenine yapay zeka dayanaklı bir implant taktırır. Çip implant yardımıyla bedenini bir daha kullanabilen bir adamın macerasını anlatan bu sinema siz pahalı sinema severleri bekliyor.

Toplum tarafınca dışlanan bir adamın hayata karşı karşılığı: Joker (2019)

• Tür: Gerilim/suç
• Yıl: 2019
• Oyuncular: Joaquin Phoenix, Robert De Niro, Zazie Beetz
• Yönetmen: Todd Phillips
• IMDb: 8.4

Toplum tarafınca dışlanan bir adamın öyküsüne tanıklık etmek ister misiniz? Daima yeni bir his arayışında olan, yeni bağların peşinde olan Arthur, hayatını iki farklı maskenin ekseninde geçirmektedir. Ortaya çıkan kıssa ise hayatındaki muhakkak dönemeçleri gösterecektir.

Yeni jenerasyon sinemaların da çoğunlukla noir filmlere (karanlık konulu) atıflarda bulunması ve onlara öykünmesi de çok sık gördüğümüz bir hareket. Pekala sizlerin bu bahisteki fikirleri nedir? Neo noir filmlere farklı örnekler vermek ister misiniz? İçeriğimize katkı sunacak yorumlarınızı bekliyoruz.