Onur
New member
Makattan Bağırsak Sarkması Nedir?
Makattan bağırsak sarkması, tıbbi literatürde "rektal prolapsus" olarak adlandırılır. Bu durum, rektumun (kalın bağırsağın son kısmı) anüse doğru sarkması veya dışarı çıkması sonucu meydana gelir. Normalde rektum, vücuda bağlı ve karın içinde sabit bir pozisyondadır. Ancak çeşitli sebeplerle rektumun sarkması ve dışarıya çıkması söz konusu olabilir. Makattan bağırsak sarkması, genellikle yaşlılarda görülse de, çocuklar ve genç bireylerde de rastlanabilir.
Makattan Bağırsak Sarkmasının Nedenleri Nelerdir?
Makattan bağırsak sarkmasının başlıca sebepleri arasında zayıf bağ dokusu, aşırı ıkınma, kronik kabızlık, nörolojik hastalıklar ve pelvic taban zayıflığı yer almaktadır.
1. **Aşırı Ikınma**
Aşırı ıkınma, genellikle kabızlık problemleri nedeniyle meydana gelir. Bu durum, rektumun uzun süreli gerilmesine neden olabilir. Zamanla bağ dokusu zayıflar ve rektumun dışarıya doğru sarkmasına yol açabilir.
2. **Kronik Kabızlık**
Kronik kabızlık, bağırsakların düzgün bir şekilde hareket etmesini engeller ve bireylerin sürekli olarak tuvalette zorlanmasına yol açar. Bu durum, rektumun aşırı gerilmesine ve sarkmasına neden olabilir.
3. **Pelvik Taban Zayıflığı**
Pelvik taban, idrar torbası, rahim ve rektum gibi organları destekleyen kas yapılarından oluşur. Bu kaslar zayıfladığında, rektum düzgün bir şekilde yerinde duramayabilir ve dışarıya sarkabilir.
4. **Yaşlanma ve Bağ Dokusu Zayıflığı**
Yaşlandıkça, bağ dokusunun esnekliği azalır ve bu durum rektumun yerinden kaymasına yol açabilir. Yaşlanma süreciyle birlikte kaslar ve bağ dokusu zayıflar, bu da rektal prolapsusa neden olabilir.
5. **Nörolojik Hastalıklar**
Bazı nörolojik hastalıklar, bağırsak hareketlerini kontrol eden sinirleri etkileyebilir. Bu tür hastalıklar, rektumun sarkmasına neden olabilir. Örneğin, Parkinson hastalığı ve Multiple Skleroz (MS) gibi hastalıklar, pelvik taban kaslarının zayıflamasına yol açabilir.
Makattan Bağırsak Sarkmasının Belirtileri Nelerdir?
Makattan bağırsak sarkması, çoğu zaman yavaş bir şekilde gelişir ve kişiye çeşitli rahatsızlıklar verir. En yaygın belirtiler şunlardır:
1. **Rektumda Dışarıya Doğru Sarkma Hissi**
Kişi, rektumunda bir sarkma veya dışarıya çıkma hissi yaşayabilir. Bu genellikle tuvalete çıkarken veya ıkınırken belirginleşir.
2. **Tuvalette Zorluk ve Ağrı**
Bağırsak hareketleri sırasında zorluk ve ağrı yaşanabilir. Tuvalet alışkanlıklarında değişiklikler olabilir, bu da kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir.
3. **Kanama**
Rektal prolapsusun ileri seviyelerinde, rektumun dışarı çıkması sonucu kanama meydana gelebilir. Kanama genellikle tuvalette ıkınma sırasında daha belirgin hale gelir.
4. **İçerik Kaçışı**
Rektumun sarkması, dışkı kaçırma (incontine) gibi sorunlara da yol açabilir. Bu durum, pelvik taban kaslarının zayıflığı nedeniyle bağırsakların düzgün bir şekilde kontrol edilememesinden kaynaklanır.
Makattan Bağırsak Sarkması Hangi Durumlarda Görülür?
Makattan bağırsak sarkması, özellikle aşağıdaki durumlardaki bireylerde yaygındır:
1. **Yaşlı Bireylerde**
Yaşlanma, bağ dokusunun ve pelvik taban kaslarının zayıflamasına neden olur. Bu nedenle yaşlı bireylerde bağırsak sarkması daha yaygın görülür.
2. **Kadınlarda**
Kadınlarda, özellikle doğum yapmış olanlarda, pelvik taban kaslarının zayıflaması nedeniyle makattan bağırsak sarkması riski artar. Doğum esnasında yaşanan travmalar ve hormonal değişiklikler de bu durumu tetikleyebilir.
3. **Şişmanlık**
Aşırı kilolu olmak, karın bölgesinde ekstra basınca yol açar ve bu basınç, rektumun sarkmasına sebep olabilir.
4. **Kronik Kabızlık Olan Bireylerde**
Sürekli ıkınma ve zorlanma, bağırsakların düzgün bir şekilde hareket etmesine engel olur. Bu durum, uzun vadede rektumun sarkmasına neden olabilir.
Makattan Bağırsak Sarkması Nasıl Tedavi Edilir?
Makattan bağırsak sarkmasının tedavisi, hastalığın şiddetine ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi seçenekleri şunlar olabilir:
1. **Medikal Tedavi**
Kronik kabızlık ve ıkınma sorunlarını çözmeye yönelik tedaviler, bağırsak sarkmasını engelleyebilir. Laksatifler veya diyet değişiklikleri gibi yöntemler, bağırsak hareketlerini düzenleyebilir.
2. **Pelvik Tabana Yönelik Egzersizler**
Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi, sarkmayı önlemek için etkili bir yöntem olabilir. Bu egzersizler, kişinin durumunun iyileşmesine yardımcı olabilir.
3. **Cerrahi Müdahale**
Ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Rektumun yerini tekrar düzeltmek için çeşitli cerrahi yöntemler mevcuttur. Rektumun sarkmasını düzeltmek için rektosigmoidektomi veya rektal prolapsus onarımı gibi operasyonlar uygulanabilir.
Makattan Bağırsak Sarkmasını Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
Makattan bağırsak sarkmasını önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
1. **Düzenli Egzersiz Yapmak**
Pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve genel kas gücünü artırmak için düzenli egzersizler yapmak önemlidir.
2. **Kabızlık Sorununu Çözmek**
Kronik kabızlık, makattan bağırsak sarkmasının en yaygın nedenlerinden biridir. Yeterli miktarda su içmek, lifli gıdalar tüketmek ve düzenli tuvalet alışkanlıkları oluşturmak, kabızlık sorununu önleyebilir.
3. **Sağlıklı Bir Kilo Koruma**
Aşırı kilolu olmak, rektum üzerinde ekstra baskı oluşturur. Sağlıklı bir kilo aralığında kalmak, bu tür sorunları önleyebilir.
4. **Dikkatli Doğum Yapma Süreci**
Kadınlar için doğum esnasında pelvik bölgeyi zorlamamak önemlidir. Doğum sırasında aşırı ıkınmak ve travma yaşamak, rektum sarkmasına yol açabilir.
Sonuç
Makattan bağırsak sarkması, çeşitli sebeplerle meydana gelebilen bir sağlık sorunudur. Özellikle kabızlık, pelvik taban zayıflığı ve aşırı ıkınma gibi faktörler bu durumu tetikleyebilir. Tedavi yöntemleri ise hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir. Ancak erken tanı ve uygun tedavi ile bu durumun yönetilmesi mümkündür.
Makattan bağırsak sarkması, tıbbi literatürde "rektal prolapsus" olarak adlandırılır. Bu durum, rektumun (kalın bağırsağın son kısmı) anüse doğru sarkması veya dışarı çıkması sonucu meydana gelir. Normalde rektum, vücuda bağlı ve karın içinde sabit bir pozisyondadır. Ancak çeşitli sebeplerle rektumun sarkması ve dışarıya çıkması söz konusu olabilir. Makattan bağırsak sarkması, genellikle yaşlılarda görülse de, çocuklar ve genç bireylerde de rastlanabilir.
Makattan Bağırsak Sarkmasının Nedenleri Nelerdir?
Makattan bağırsak sarkmasının başlıca sebepleri arasında zayıf bağ dokusu, aşırı ıkınma, kronik kabızlık, nörolojik hastalıklar ve pelvic taban zayıflığı yer almaktadır.
1. **Aşırı Ikınma**
Aşırı ıkınma, genellikle kabızlık problemleri nedeniyle meydana gelir. Bu durum, rektumun uzun süreli gerilmesine neden olabilir. Zamanla bağ dokusu zayıflar ve rektumun dışarıya doğru sarkmasına yol açabilir.
2. **Kronik Kabızlık**
Kronik kabızlık, bağırsakların düzgün bir şekilde hareket etmesini engeller ve bireylerin sürekli olarak tuvalette zorlanmasına yol açar. Bu durum, rektumun aşırı gerilmesine ve sarkmasına neden olabilir.
3. **Pelvik Taban Zayıflığı**
Pelvik taban, idrar torbası, rahim ve rektum gibi organları destekleyen kas yapılarından oluşur. Bu kaslar zayıfladığında, rektum düzgün bir şekilde yerinde duramayabilir ve dışarıya sarkabilir.
4. **Yaşlanma ve Bağ Dokusu Zayıflığı**
Yaşlandıkça, bağ dokusunun esnekliği azalır ve bu durum rektumun yerinden kaymasına yol açabilir. Yaşlanma süreciyle birlikte kaslar ve bağ dokusu zayıflar, bu da rektal prolapsusa neden olabilir.
5. **Nörolojik Hastalıklar**
Bazı nörolojik hastalıklar, bağırsak hareketlerini kontrol eden sinirleri etkileyebilir. Bu tür hastalıklar, rektumun sarkmasına neden olabilir. Örneğin, Parkinson hastalığı ve Multiple Skleroz (MS) gibi hastalıklar, pelvik taban kaslarının zayıflamasına yol açabilir.
Makattan Bağırsak Sarkmasının Belirtileri Nelerdir?
Makattan bağırsak sarkması, çoğu zaman yavaş bir şekilde gelişir ve kişiye çeşitli rahatsızlıklar verir. En yaygın belirtiler şunlardır:
1. **Rektumda Dışarıya Doğru Sarkma Hissi**
Kişi, rektumunda bir sarkma veya dışarıya çıkma hissi yaşayabilir. Bu genellikle tuvalete çıkarken veya ıkınırken belirginleşir.
2. **Tuvalette Zorluk ve Ağrı**
Bağırsak hareketleri sırasında zorluk ve ağrı yaşanabilir. Tuvalet alışkanlıklarında değişiklikler olabilir, bu da kişinin günlük yaşamını olumsuz etkileyebilir.
3. **Kanama**
Rektal prolapsusun ileri seviyelerinde, rektumun dışarı çıkması sonucu kanama meydana gelebilir. Kanama genellikle tuvalette ıkınma sırasında daha belirgin hale gelir.
4. **İçerik Kaçışı**
Rektumun sarkması, dışkı kaçırma (incontine) gibi sorunlara da yol açabilir. Bu durum, pelvik taban kaslarının zayıflığı nedeniyle bağırsakların düzgün bir şekilde kontrol edilememesinden kaynaklanır.
Makattan Bağırsak Sarkması Hangi Durumlarda Görülür?
Makattan bağırsak sarkması, özellikle aşağıdaki durumlardaki bireylerde yaygındır:
1. **Yaşlı Bireylerde**
Yaşlanma, bağ dokusunun ve pelvik taban kaslarının zayıflamasına neden olur. Bu nedenle yaşlı bireylerde bağırsak sarkması daha yaygın görülür.
2. **Kadınlarda**
Kadınlarda, özellikle doğum yapmış olanlarda, pelvik taban kaslarının zayıflaması nedeniyle makattan bağırsak sarkması riski artar. Doğum esnasında yaşanan travmalar ve hormonal değişiklikler de bu durumu tetikleyebilir.
3. **Şişmanlık**
Aşırı kilolu olmak, karın bölgesinde ekstra basınca yol açar ve bu basınç, rektumun sarkmasına sebep olabilir.
4. **Kronik Kabızlık Olan Bireylerde**
Sürekli ıkınma ve zorlanma, bağırsakların düzgün bir şekilde hareket etmesine engel olur. Bu durum, uzun vadede rektumun sarkmasına neden olabilir.
Makattan Bağırsak Sarkması Nasıl Tedavi Edilir?
Makattan bağırsak sarkmasının tedavisi, hastalığın şiddetine ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Tedavi seçenekleri şunlar olabilir:
1. **Medikal Tedavi**
Kronik kabızlık ve ıkınma sorunlarını çözmeye yönelik tedaviler, bağırsak sarkmasını engelleyebilir. Laksatifler veya diyet değişiklikleri gibi yöntemler, bağırsak hareketlerini düzenleyebilir.
2. **Pelvik Tabana Yönelik Egzersizler**
Pelvik taban kaslarının güçlendirilmesi, sarkmayı önlemek için etkili bir yöntem olabilir. Bu egzersizler, kişinin durumunun iyileşmesine yardımcı olabilir.
3. **Cerrahi Müdahale**
Ciddi vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Rektumun yerini tekrar düzeltmek için çeşitli cerrahi yöntemler mevcuttur. Rektumun sarkmasını düzeltmek için rektosigmoidektomi veya rektal prolapsus onarımı gibi operasyonlar uygulanabilir.
Makattan Bağırsak Sarkmasını Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
Makattan bağırsak sarkmasını önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:
1. **Düzenli Egzersiz Yapmak**
Pelvik taban kaslarını güçlendirmek ve genel kas gücünü artırmak için düzenli egzersizler yapmak önemlidir.
2. **Kabızlık Sorununu Çözmek**
Kronik kabızlık, makattan bağırsak sarkmasının en yaygın nedenlerinden biridir. Yeterli miktarda su içmek, lifli gıdalar tüketmek ve düzenli tuvalet alışkanlıkları oluşturmak, kabızlık sorununu önleyebilir.
3. **Sağlıklı Bir Kilo Koruma**
Aşırı kilolu olmak, rektum üzerinde ekstra baskı oluşturur. Sağlıklı bir kilo aralığında kalmak, bu tür sorunları önleyebilir.
4. **Dikkatli Doğum Yapma Süreci**
Kadınlar için doğum esnasında pelvik bölgeyi zorlamamak önemlidir. Doğum sırasında aşırı ıkınmak ve travma yaşamak, rektum sarkmasına yol açabilir.
Sonuç
Makattan bağırsak sarkması, çeşitli sebeplerle meydana gelebilen bir sağlık sorunudur. Özellikle kabızlık, pelvik taban zayıflığı ve aşırı ıkınma gibi faktörler bu durumu tetikleyebilir. Tedavi yöntemleri ise hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir. Ancak erken tanı ve uygun tedavi ile bu durumun yönetilmesi mümkündür.