Kayıplarımızın gerisinden yas tutmak doğal ve bu yası yaşamak zorundayız. Günlük işlerimizde aksama görülebilir ve ruhsal dertler yaşayabiliriz. Sıhhatle hayatı sürdürmemiz için kaybımızdan daha sonra yas sürecini tamamlamalıyız. Yas tutmak, kaybımızı unuttuğumuz yahut sevmediğimiz manasına gelmez. Kayıp daha sonrası ortaya çıkan hislerimizi kabullenerek başa çıkabilmemiz manasına gelir. Yas süreci, olağan bulunmasına karşın kimi birtakım zorlayıcıdır ve sürecin atlatılabilmesi için vakit, cüret ve takviye gerekir.
Sevdiğimiz birisinin kaybından daha sonra yas sürecimiz şok-inkâr / öfke / pazarlık / depresyon / kabul basamaklarından geçebilir, kimilerinin yeri değişebilir ya da kimi vakit bu basamaklardan birilerini yaşamayabiliriz.
Yas sürecindeyken acımızı yalnız yaşamak değil de ailemiz ve etrafımızla bağlantı kurarak paylaşmak yardımcı olabilir. Bu mühlet ortasında kâfi uyuduğumuza, istikrarlı yediğimize, bedensel sıhhatimize değerle dikkat edelim. Kaybımızla ilgili konuşup ortak anılarımızı ailemizle karşılıklı paylaşmamız yardımıyla hem birbirimizi daha düzgün anlayabiliriz hem yasımızı sonlandırmamız kolaylaşabilir. Bilinenin tersine, kayıpla alakalı olarak susmayıp konuştuğumuzda fotoğrafları kaldırmayıp bakabildiğimizde yas sürecindeyizdir. Hislerimizi tabir edebilmemiz ruhsal sıhhatimiz açısından hayli kıymetli olduğu için içimizdekileri yazmamız, fotoğraflara yansıtmamız yararlı olabilir. Ağlamak da acımızın dışavurumu konusunda uygun gelebilir ve bir nebze olsun rahatlamamıza yardımcı olabilir. Cenazeye katılmamız ve defin daha sonrasında da mezarını ziyaretlerimiz, kaybımızla vedalaşabilmemiz için ve gerçeklerle yüzleşebilmemiz için değerlidir. Vefat yıldönümlerinde sevdiklerimizle birlikte olmamız durumun zorluğunu hafifçeletebilir. Kaybımızı anımsatan özel günlerde onunla alakalı aktivitelerde bulunmamız güç da olsa yasımızı kolaylaştıracaktır. Örneğin, ailemizde kaybın akabinde helva dağıtılıyor, lokma döktürülüyor olabilir, bunun üzere klasik yollar da yas sürecinde bize yardımcı olabilir. Yasımızı tamamlayabilmemiz fakat kaybımızı yaşadığımız yerde bulunmamızla mümkündür, uzaklaşmayalım yahut ziyaret edelim. Hayattaki işlerimizi ve ilgilerimizi elimizden geldiğince yine devam ettirmeye çalışalım. Acımızla başa çıkamadığımızda ve günlük işlerimizi sürdüremediğimizde ise bir ruh sıhhati uzmanından ruhsal yardım almak kendimiz ve sevdiklerimiz için en hoş karar olabilir.
Sevdiğimiz birisinin kaybından daha sonra yas sürecimiz şok-inkâr / öfke / pazarlık / depresyon / kabul basamaklarından geçebilir, kimilerinin yeri değişebilir ya da kimi vakit bu basamaklardan birilerini yaşamayabiliriz.
Yas sürecindeyken acımızı yalnız yaşamak değil de ailemiz ve etrafımızla bağlantı kurarak paylaşmak yardımcı olabilir. Bu mühlet ortasında kâfi uyuduğumuza, istikrarlı yediğimize, bedensel sıhhatimize değerle dikkat edelim. Kaybımızla ilgili konuşup ortak anılarımızı ailemizle karşılıklı paylaşmamız yardımıyla hem birbirimizi daha düzgün anlayabiliriz hem yasımızı sonlandırmamız kolaylaşabilir. Bilinenin tersine, kayıpla alakalı olarak susmayıp konuştuğumuzda fotoğrafları kaldırmayıp bakabildiğimizde yas sürecindeyizdir. Hislerimizi tabir edebilmemiz ruhsal sıhhatimiz açısından hayli kıymetli olduğu için içimizdekileri yazmamız, fotoğraflara yansıtmamız yararlı olabilir. Ağlamak da acımızın dışavurumu konusunda uygun gelebilir ve bir nebze olsun rahatlamamıza yardımcı olabilir. Cenazeye katılmamız ve defin daha sonrasında da mezarını ziyaretlerimiz, kaybımızla vedalaşabilmemiz için ve gerçeklerle yüzleşebilmemiz için değerlidir. Vefat yıldönümlerinde sevdiklerimizle birlikte olmamız durumun zorluğunu hafifçeletebilir. Kaybımızı anımsatan özel günlerde onunla alakalı aktivitelerde bulunmamız güç da olsa yasımızı kolaylaştıracaktır. Örneğin, ailemizde kaybın akabinde helva dağıtılıyor, lokma döktürülüyor olabilir, bunun üzere klasik yollar da yas sürecinde bize yardımcı olabilir. Yasımızı tamamlayabilmemiz fakat kaybımızı yaşadığımız yerde bulunmamızla mümkündür, uzaklaşmayalım yahut ziyaret edelim. Hayattaki işlerimizi ve ilgilerimizi elimizden geldiğince yine devam ettirmeye çalışalım. Acımızla başa çıkamadığımızda ve günlük işlerimizi sürdüremediğimizde ise bir ruh sıhhati uzmanından ruhsal yardım almak kendimiz ve sevdiklerimiz için en hoş karar olabilir.