En Âlâ Futbol Sinemaları

[Bayburtgüzeli]

2022 Katar Dünya Kupası tamamlandı. Maçların boşluğunu doldurabilecek bir alternatif arayanlar, kendilerini futbol sinemalarının peşine düşmüş buluyor.

Futbol ile ilgili üretimler çabucak her çeşitte karşımıza çıkabiliyor. Romantik-komediler, dramalar, güldürüler, aklınıza gelebilecek çabucak her tıpta bir futbol sineması bulunuyor. Bu sinemalardan öne çıkanları sizler için derledik.

En âlâ futbol filmleri

• The Golden Vision/Altın Vizyon.
• The Goalie’s Anxiety at the Penalty Kick/Kalecinin Penaltı Anındaki Endişesi
• Victory
• Shaolin Soccer
• Bend It Like Beckham
• Goal! The Dream Begins
• Offside
• La Gran Final
• When Saturday Comes
• A Barefoot Dream
• Green Street Hooligans
• Mean Machine
• The Damned United
• İnek Şaban
• Gol Kralı
• Ya Ya Ya Şa Şa Şa
• Dar Alanda Kısa Paslaşmalar
• Kaledeki Yalnızlık

Everton’ın Everton olduğu vakit içinderdan The Golden Vision/Altın Vizyon.

• Tür: Belgesel
• Yıl: 1968
• Oyuncular: Ken Jones, Bill Dean, Neville Smith
• Yönetmen: Ken Loach
• IMDb: 8.3

Ken Loach, futbol sinemaları denildiğinde akla gelen birinci isimlerden biri. Ünlü direktörün imzasını attığı en değerli futbol üretimleri içinde önde gelenlerden biri de The Golden Vision. Everton taraftarı bir küme insanın ekipleriyle olan bağını ve günlük hayatlarındaki sıkıntılarını ekrana taşıyan bir üretim.

Kitabı da efsane olan The Goalie’s Anxiety at the Penalty Kick/Kalecinin Penaltı Anındaki Endişesi

• Tür: Dram
• Yıl: 1972
• Oyuncular: Arthur Brauss, Kai Fischer, Erika Pluhar
• Yönetmen: Wim Wenders
• IMDb: 6.6

Kitabı da olan bu üretimde, Avusturyalı intihara meyilli bir kalecinin varoluşsal krizine dramatik, yer yer komik bir seyahat yapıyoruz. Kitabına denk gelirseniz onu da kesinlikle okuyun.

Stallone’lu dramatik futbol sineması Victory

• Tür: Dram, Savaş
• Yıl: 1981
• Oyuncular: Sylvester Stallone, Michael Caine, Pele
• Yönetmen: John Huston
• IMDb: 6.6

Sylvester Stallone, Max von Sydow, Michael Caine üzere büyük oyuncuların yer aldığı bu sinema, bununla birlikte Pele, Bobby Moore, Ossie Ardiles üzere isimleri de takımında barındırıyor. 2. Dünya Savaşı sırasında Naziler ile bir mevt kalım maçı yapan bir küme esirin yeşil alandaki gayreti sinemanın ana konusunu oluşturuyor.

Ninjalı minjalı fantastik futbola doyduğumuz Shaolin Soccer

• Tür: Fantastik, Güldürü, Aksiyon
• Yıl: 2001
• Oyuncular: Stephen Chow
• Yönetmen: Stephen Chow, Wei Zhao, Yat-Fei Wong
• IMDb: 7.3

Futbolla dövüş sanatlarını birleştiren bu komik, melodramatik, aksiyon dolu sinema gişede de büyük muvaffakiyet elde etmişti. Muhtemelen saf cümbüş manasında en başarılı futbol sineması olan Shaolin Soccer, bir küme keşişin ve dövüş sanatları ustasının yeşil alandaki çabasını anlatıyor.

“Kızlar futbol oynamaz” diyenlere inat: Bend It Like Beckham

• Tür: Komedi, Romantik
• Yıl: 2002
• Oyuncular: Keira Knightley, Parminder Nagra, Jonathan Rhys Meyers
• Yönetmen: Gurinder Chadha
• IMDb: 7.3

gayet sıkı fakat pek farklı ailelerden gelen genç kızların, sevdikleri oyunu oynamak için verdikleri çabanın anlatıldığı Bend It Like Beckham, kadın futboluna odaklı bir sinema olarak büyük risk alsa da gişede de başarılı olan üretimlerden olmuştu.

Hepimizin halı alanlardaki hayalinin gerçek olduğu Goal! The Dream Begins

• Tür: Dram, Romantik
• Yıl: 2005
• Oyuncular: Kuno Becker, Alessandro Nivola, Anna Friel
• Yönetmen: Danny Cannon, Michael Winterbottom
• IMDb: 6.7

2005 üretimi bu sinemada, Los Angeles’taki Meksikalı bir göçmen, yeteneği ile gözlemcilerin dikkatini çeker ve Newcastle United’a transfer olur. pek komik, yer yer fazla sıradan, yer yer fazla kasıntı bir sinema olan Goal!, bir daha de en tanınan futbol sinemalarından biridir.

Bu da mı gol değil be?! Offside

• Tür: Komedi, Dram
• Yıl: 2006
• Oyuncular: Sima Mobarak-Shahi, Shayesteh Irani, Ayda Sadeqi
• Yönetmen: Jafar Panahi
• IMDb: 7.3

Bugün mahpusta bulunan Jafar Panahi imzalı bu sinema, Bahreyn ile maç yapacak olan İran Ulusal Takımı’nı izlemek için Tahran’da yalnızca erkeklere özel stadyuma sızmaya çalışan kadın taraftarların hikayesini anlatıyor. Bugün İran halkının sokaklarda düzenlediği protestoları da düşününce sinema, daha da manalı hale geliyor.

“Tanrılar Çıldırmış Olmalı” stilinde egzotik, çılgın bir futbol güldürüsü arayanlar için birebir bir sinema: La Gran Final

• Tür: Komedi
• Yıl: 2006
• Oyuncular: Atibou Aboubacar, Adalberto Jr., Ahmed Alansar
• Yönetmen: Gerardo Olivares
• IMDb: 6.9

Brezilya’da Amazon ormanlarında yaşayan Sanema Yerlileri, Nijer’de çölde kervanlar halinde göç eden Tuareg Kabilesi, Altay dağlarındaki Mongol göçebe toplulukları, birbirlerinden bağımsız olarak tek bir emel için efor sarf etmektedirler: 2002 Dünya Kupası Finali’ni izleyebilmek.

Sean Bean’in ölmediği nadide üretimlerden When Saturday Comes

• Tür: Dram
• Yıl: 1996
• Oyuncular: Sean Bean, Emily LLoyd, Pete Postlethwaite
• Yönetmen: Maria Giese
• IMDb: 6.0

Bir kere bu sinemada Sean Bean ölmüyor, bu büyük bir değişiklik. Sheffield’lı, kucak kucak içen ve söven lakin bir biçimde kendini sevdirmeyi başaran Jimmy “12 bardak” Muir (Bean), Sheffield United forması giyme dileğiyle yanıp tutuşmakta fakat amatör liglerde takılmaktadır. Bir yetenek avcısının kendisini keşfetmesinin akabinde, kız arkadaşının da sayesinde ömrünü yoluna koyan Muir, bu hayalini gerçekleştirir. Adeta bir Jamie Vardy olur.

Savaşın yaralarını futbolla sarmaya çalışan A Barefoot Dream

• Tür: Dram
• Yıl: 2010
• Oyuncular: Park Hee-soon
• Yönetmen: Kim Tae-kyun
• IMDb: 7.1

Gerçek bir kıssaya dayanan bu sinemada, Koreli eski futbolcu Won Kwang, iş teşebbüslerinin başarısız olmasının akabinde, iç savaşta büyük yaralar almış Doğu Timor’da çocuklar için bir grup kurar, hatta futbol ayakkabısı almaya parayı olmayan bu çocuklardan kurduğu grupla milletlerarası turnuvalara katılır. Sinemanın vizyona girmesinin akabinde, Doğu Timor kadrosuna yardım yağdığını da belirtelim.

Tribün kavgalarından çıkarılan hayat dersleriyle Green Street Hooligans

• Tür: Dram, Aksiyon
• Yıl: 2005
• Oyuncular: Elijah Wood, Charlie Hunnam, Claire Forlani
• Yönetmen: Lexi Alexander
• IMDb: 7.4

İngiltere’de futboldaki holiganizm ve holiganizmin beşerler üstündeki tesirini inceleyen bu imal, yayınlandığı periyotta büyük ses getirmişti. Birinci sinemanın muvaffakiyetinden daha sonra devamı da çekildi fakat tıpkı etkiyi yaratmadı.

Hapiste futbola odaklanan Mean Machine

• Tür: Aksiyon, Güldürü, Suç
• Yıl: 2001
• Oyuncular: Vinnie Jones
• Yönetmen: Barry Skolnick
• IMDb: 6.4

Başrolüne Vinnie Jones’un yer aldığı bu aksiyon dolu güldürüde daha evvel şike yapmış olan Meehan, hapishanede mahkumlardan bir kadro kurup gardiyanların karşısında maça çıkar. daha sonradan Adam Sandler bu sinemanın bir benzerini çekmiştir.

kimi vakit ne yaparsanız yapın olmayacağını gösteren The Damned United

• Tür: Biyografi, Dram, Kara komedi
• Yıl: 2009
• Oyuncular: Michael Sheen, Colm Meaney, Henry Goodman
• Yönetmen: Tom Hooper
• IMDb: 6.4

1970’li senelerda İngiliz futbolunun önde gelen gruplarından Leeds United, ekibin başına Brian Clough‘u getirir. Clough bu grubun başında yalnızca 44 gün kalacaktır fakat bu 44 günün her anı kaosla dolu geçecektir.

Türkiye’de de çekilmiş futbol sinemaları var:

Karpuzcu kaleci İnek Şaban

• Tür: Komedi
• Yıl: 1978
• Oyuncular: Kemal Sunal, Defne Yalnız, Ali Şen
• Yönetmen: Osman F. Seden
• IMDb: 7.5

Kemal Sunal’ın canlandırdığı manav çırağı Şaban, sevdiği kızın başlık parasını ödemek için Almanya’ya gitmeye karar verir fakat hava alanında Kara Mithat’ın adamları tarafınca kaleci Bülent sanılarak kaçırılır. Maçlarda topları, manavda atılan karpuzlar olarak hayal eden Şaban, kalesinde devleşir. Sinemanın sonlarında Bülent’in dönüşü ile gerçek ortaya çıkar.

Büyük Usta’dan bir öbür futbol güldürüsü Gol Kralı

• Tür: Komedi
• Yıl: 1981
• Oyuncular: Kemal Sunal, Yavuz Şimşek, Suna Yıldızoğlu
• Yönetmen: Kartal Tibet
• IMDb: 6.8

Aziz Nesin’in tıpkı isimli yapıtından uyarlanan bu güldürüde Sait (Kemal Sunal), sevdiği kıza kendisini beğendirebilmek için futbolcu olmaya çalışır. Sinemada o dönemki Beşiktaş takımındaki oyuncular da gözükür. Çekimlerin yapıldığı yıl oynanan Beşiktaş-Fenerbahçe maçının öncesinde çekilen kadro fotoğrafında Beşiktaş 12 kişidir, çünkü Kemal Sunal da Samet Aybaba ve Mehmet Ekşi’nin içinde poz vermiştir.


Bir futbolcunun yükselişi ve düşüşüyle Ya Ya Ya Şa Şa Şa

• Tür: Dram, Komedi
• Yıl: 1985
• Oyuncular: İlyas Salman, Deniz Akbulut, Figen Aydoğdu, Ahmet Bayseçkin
• Yönetmen: Ümit Efekan
• IMDb: 6.0

İlyas Salman’lı, Münir Özkul’lu bu sinemada, bir kapıcının oğlu olan İlyas’ın, futbolda tepeye çıkışını ve daha sonra da doruktan düşüşünü husus alır. Sinemada Rıdvan Dilmen, Selçuk Yula üzere isimler de yer almaktadır.

yaşamın üzücü biçimde futbola benzediğini öğrendiğimiz Dar Alanda Kısa Paslaşmalar

• Tür: Dram
• Yıl: 2000
• Oyuncular: Savaş Dinçel, Ekran Can, Müjde Ar
• Yönetmen: Serdar Akar
• IMDb: 7.3

Serdar Akar’ın ikinci uzun metraj sineması olan Dar Alanda Kısa Paslaşmalar, Bursa’da kurulmuş Esnafspor ismindeki bir amatör kadronun, bölgesel amatör ligde şampiyon olmaya çalışmasını ve kadronun bu yolda verdiği emeklerin ele alındığı bir sinema olarak, en bilinen futbol sinemalarımızdan biridir.

Gerçek bir kaybeden sineması olan Kaledeki Yalnızlık

• Tür: Dram, Suç
• Yıl: 2011
• Oyuncular: Erkan Can, Numan Çakır, Hasret Tekin, Tolga Sarıtaş
• Yönetmen: Volga Sorgu
• IMDb: 6.0

Kariyerinin son maçında şike teklifi almış, çocuğunu zar sıkıntı büyütmeye çalışan bir kaleci olsanız ne yapardınız? Kaledeki Yalnızlık, bir kaybeden sineması olarak dikkatleri üzerine çekmeyi başarıyor. Yer yer kara güldürüye kaçan bu dramatik sinema de bir bahtı hak ediyor.