Cüneyt Arkın’ın Az Bilinen 14 Kaliteli Sineması

[Bayburtgüzeli]

Çizgi roman sinemaları deyince aklınıza birinci Marvel ve DC kozmosları mi geliyor? Aslında Türkiye’de bu işler daha evvel, Yeşilçam’ın tepe yaptığı senelerda başlamıştı. Aslında bir hekim olan Fahrettin Cüreklibatur adındaki bir adam, karizmatik duruşu ve başarılı oyunculuğu yardımıyla bu sinemalarda parladı. Milyonlar onu Cüneyt Arkın olarak tanıdı…

60, 70 ve 80’li yılların sinemalarını izlemek tahminen bu yazıyı okuyan birçok bireye hitap etmiyor, lakin Cüneyt Arkın vakte bağlı hudutları aşan ve 7’den 70’e neredeyse her insanın yakından bildiği bir tanesiydi. Bu yüzden hem kendisini daha uygun tanımanızı sağlayacak tıpkı vakitte daha tanınan sinemalarının gölgesinde kalan hazine kıymetindeki yapıtlarını derledik bu yazıda… Ne de olsa oyunculuğa başladığı birinci 2 yılda 30 sinemada yer alan bir isimden kelam ediyoruz.

• NOT: Bu listede Malkoçoğlu, Battalgazi, Kara Murat üzere esasen kültleşmiş ve tanınan üretimler yerine daha az bilinen ve günümüzde de izlemeye paha sinemalar yer alıyor.

Cüneyt Arkın’ın az bilinen sinemaları:

Gurbet Kuşları
Gözleri Ömre Bedel
Yakut Gözlü Kedi
İnsanlar Yaşadıkça
Yaralı Kurt
Mağlup Edilemeyenler
İki Arkadaş
Maden
Vatandaş Rıza
Baba Kartal
Kanun Gücü
Öğretmen Kemal
Oğulcan
Gülün Bittiği Yer
BONUS: James Bond hikayesi


En Güzel Sinema ve En Uygun Direktör mükafatlarını alan, bir aile gözünden Türkiye’nin vesikasını çeken unutulmaz imal: Gurbet Kuşları

• Yıl: 1964
• Tür: Dram
• Yönetmen: Halit Refiğ
• Senarist: Turgut Özakman
• Oyuncular: Mümtaz Ener, Tanju Gürsu, Cüneyt Arkın

Altın Portakal’da 2 büyük mükafatın sahibi olan bu imal, devrin dünya sinemasında da Türkiye’nin ismini duyuran bir sinema olmuştu. Ekonomik imkanlar sebebiyle “köyden kente göçme” akımının yaşandığı; bu sebeple bir fazlaca ailenin doğduğu, büyüdüğü yeri terk edip kendi ülkesine yabancılaştığı yıllardı. Sinemada de bu biçimde bir ailenin öyküsü anlatılıyor. İzlerken devrin Türkiyesine dair epeyce önemli bir izlenime sahip olacaksınız.

“Eskişehir’de askerlik yaparken, bizim kışlanın yakınında Göksel Arsoy ile birlikte Şafak Bekçileri’ni çeken Halit Refiğ ile tanışmıştım. Artist Mecmuası’nın yarışına girmemi Halit Abi istedi. Kazanınca da Gurbet Kuşları’nda verdiği rolle sinema maceram başladı.”

Cüneyt Arkın’ın jön olarak mesleğini başlatan sinema, Türkan Şoray ile başrolde: Gözleri Ömre Bedel

• Yıl: 1964
• Tür: Romantik dram
• Yönetmen: Ülkü Erakalın
• Senarist: Suavi Sualp ve Sadık Şendil
• Oyuncular: Türkan Şoray, Cüneyt Arkın, Ekrem Bora

Dönemin tanınan mecmuası Artist tarafınca düzenlenen müsabakayı kazanınca Cüneyt Arkın, kendisini bir anda Yeşilçam’ın ortasında bulmuştu. Başrolde yer aldığı birinci sinema, Yeşilçam’ın yalnızca romantik dramdan ibaret olduğunu sananların bile döndüre döndüre izlediği bu üretim oldu. Sinemanın çekimleri sırasında Türkan Şoray’dan etkilendiği için dizlerinin titrediğini söyleyen Cüneyt Arkın, ondan sonrasında Şoray hakkında şöyleki bir açıklamada bulunmuştu:

“Sana aşkım kadar sinemaya da aşıktım. İkisi bir ortaya gelince şaşırıyordum. Biz aşkı oynamadık, var ettik. Türkan’ın çocuksu masumiyetine hayran olurdum.”

hemen çabucak renkli sinemalara geçilmeyen senelerdan kalan tozlu bir polisiye: Yakut Gözlü Kedi

• Yıl: 1969
• Tür: Polisiye gerilim
• Yönetmen: Nejat Saydam
• Senarist: Nejat Saydam ve Ümit Denzi
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Selda Akkor, Neriman Köksal

Cüneyt Arkın’ın mesleğindeki birinci büyük üretimlerden biridir Yakut Gözlü Kedi. James Bond öykülerinden esinlenildiği de asla gizlenmez. Kore’de, çağlar evvelden kalan bir Buda heykelinin yakut taşından gözleri çalınmıştır. Devrin seyircisine göre oldukça tansiyon dolu olan imal, bugün izlediğindiğinde tahminen biraz eğreti durabilir. Fakat vaktinde Türk sinemasında nelerin denendiğini görmek isterseniz, tavsiye ederiz.

Eğer Cüneyt Arkın dediysek Yeşilçam klasiği bir romantik sinema olmadan devam edemeyiz. Edebi istikameti ağır basan, repliklerin aşk romanlarından fırladığı sinema: Beşerler Yaşadıkça

• Yıl: 1969
• Tür: Romantik dram
• Yönetmen: Memduh Ün
• Senaryo: Duygu Sağıroğlu
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Sema Özcan, Gülten Ceylan

Yeşilçam’da romantik sinemaların tepe yaptığı senelerda olağan olarak Cüneyt Arkın da jön olarak cinse katkı vermişti. Beşerler Yaşadıkça, ismi üzere edebi tarafı ağır. Eski aşk sinemalarını sevip dönemin İstanbul ve Türkiyesini görmek isteyenler için bekliyor.

Cüneyt Arkın’a En Yeterli Erkek Oyuncu mükafatını getiren polisiye tansiyon sineması: Yaralı Kurt

• Yıl: 1972
• Tür: Suç
• Yönetmen: Memduh Ün
• Senarist: Selim İleri
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Selda Alkor, Neriman Köksal

Suç sinemaları de Yeşilçam’da değerli bir yere sahipti. Bu sinemada mahpustan çıkan bir kiralık katile hayat veren Cüneyt Arkın, o periyotta tesirini oldukçaça hissettiren “Almanya’ya göç” hikayesinde baş rolü oynar. Tanımadığı birinden bir cinayet işi alan bu katil, dolandırılır ve intikam almaya çalışır.

Başarılı bir gazetecinin başına neler gelebilir? Mağlup Edilemeyenler sineması, Türkiye’de beklentilerin hiç değişmediğini kanıtlıyor:

• Yıl: 1976
• Tür: Dram
• Yönetmen: Atıf Yılmaz
• Senarist: Erdoğan Tünaş ve Atıf Yılmaz
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Müjde Ar, Hayati Hamzaoğlu

Üç erkek tarafınca kaçırılıp tecavüze uğrayan bir bayanın yaşadığı trajediyi haber yapar gazeteci Murat… İşte bu biçimde başlar, tıpkı bugünkü bayan cinayetleri ve tecavüz olaylarında olduğu üzere amaç saptırmalar… Bayan hatalı ilan edilir, fakat Murat gazetecilik nazaranvi gereği gerçeklerin peşine düşer. Arkın, bu sinemayla Altın Portakal’da En Güzel Erkek Oyuncu seçilmiştir…

Adı sansürlenen sinema “Darbe” ya da sansürlü ismiyle İki Arkadaş:

• Yıl: 1978
• Tür: Dram
• Yönetmen: Yavuz Özkan
• Senarist: Olkan Özyurt
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Yadigar Ejder, Fikret Hakan

Bir cinayeti çözmeye çalışan Kore gazisi iki arkadaşın öyküsünü izliyoruz. Lakin cinayetin izleri onları ülkedeki toplumsal ve politik meselelerin içerisine sürüklemektedir. İsmi ve işçi-işveren metni sebebiylesenaryosu revize edilen sinemanın ismi da İki Arkadaş olarak değiştirilmişti.

Manisa’daki Soma faciasını hatırladınız mı? Mümkün sebepleri bu sinemada yıllar evvel anlatılmıştı:

• Yıl: 1979
• Tür: Dram
• Yönetmen: Yavuz Özkan
• Senarist: Yavuz Özkan
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Sümer Tilmaç, Renan Fosforoğlu

Altın Portakal’da 7 ödül birden alan bu eşsiz üretim, bir küme maden personelinin verdikleri çabayı anlatır bize lakin ne mücadele… Devrin toplumsal, toplumsal ve siyasal yapısına ait sinemada verilen bildiriler o kadar net, o kadar çarpıcı ki burada yazarak anlatmak pek sıkıntı. bir daha çekilmesi durumunda birebir mükafatları alır mı, birebir biçimde sevilir mi bilemiyoruz.

Cüneyt Arkın artık güzel jön, muhteşem kahraman rollerinden sıyrılmıştır. Artık Türkiye gerçeklerini anlatır: Vatandaş Rıza

• Yıl: 1979
• Tür: Dram
• Yönetmen: Yavuz Özkan
• Senarist: Yavuz Özkan
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Sümer Tilmaç, Renan Fosforoğlu

70’li yılların sonuna hakikat tıpkı Kemal Sunal ve Tarık Akan üzere Cüneyt Arkın da halkın ortasından, sokaktaki beşerden izler taşıyan sinemalarda rol almaya başlar. Yaşadığı gecekondu, güçlü bir gencin otomobiliyle çarpması kararı yıkılan demir emekçisi İstek; hakkını yasal yollarla aramaya çalışır. Parayla susturulan komşuları olaya dahil olmayınca yalnız kalır İstek…

Hikayesi Baba II sinemasından esinlenilen Baba Kartal:

• Yıl: 1979
• Tür: Dram
• Yönetmen: Cüneyt Arkın
• Senarist: Sefa Önal
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Deniz Akbulut, Bilal İnci

1974 imali Baba 2 sinemasında Sicilya’nın köyünden ABD’ye göç eden Don Carleone’nin hikayesi, bir fazlaca sinemaya ilham olmuştı. Yeşilcam’ın uyarlama yapıtlarından birisi olarak sivrilen Baba Kartal da bu öyküyü yerelleştirip köyden kente göç eden fakir bir adamın ailesiyle birlikte kirli işlere bulaşma öyküsünü anlatıyor.

Cüneyt Arkın’ın yazdığı, yönettiği ve başrolünde oynadığı sinema: Kanun Gücü

• Yıl: 1979
• Tür: Polisiye macera
• Yönetmen: Cüneyt Arkın
• Senarist: Cüneyt Arkın ve Sefa Önal
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Deniz Akbulut, Haluk Durak

Polis memuru Ahmet, İstanbul’daki büyük uyuşturucu şebekeleri ve kaçakçılık ağlarının sahibi mafya babası Sungur ile gayret eder bu sinemada. Polis memurluğundan atılan Ahmet, yılmayacak ve gayret etmeye devam edecektir.

Anadolu’nun bir köyüne cumhuriyeti anlatan öğretmenin gayreti: Öğretmen Kemal

• Yıl: 1981
• Tür: Dram
• Yönetmen: Remzi Jöntürk
• Senarist: Mehmet Aydın
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Fikret Hakan, Eşref Kolçak

Adını iddia ettiğiniz üzere Atatürk’ten alan, genç Türkiye Cumhuriyeti’nin yetiştirdiği vefakar öğretmen Kemal, Anadolu’da, nüfusunun çoğunluğu okuma yazma bilmeyen bir köyde gorevlendirilir. Lakin burada yalnızca öğrencilerine ders anlatmakla kalmayacaktır Kemal, inandıkları uğruna tüm köyü karşısına alacaktır.

Bir babanın dramatik kıssası: Oğulcan

• Yıl: 1990
• Tür: Dram
• Yönetmen: Cüneyt Arkın
• Senarist: Cüneyt Arkın
• Oyuncular: Cüneyt Arkın, Kadir Kök, Orhun Seydik

Senaryosunu ve direktörlüğünü Cüneyt Arkın’ın üstlendiği bu imal, Arkın’ın mesleğinde bir dinlenme noktası üzere. Uzun yıllar çaba sinemalarıyla izleyici karşısına çıkan Arkın, bu sinemada eşi tarafınca terk edilen bir babanın oğlu ile hayatta kalma mücadelesini anlatır.

Bir devir bakanlık tarafınca yasaklanan sinema: Gülün Bittiği Yer


Listedeki öbür sinemalar üzere YouTube’da yayınlanan versiyonu yok bu sinemanın. 12 Eylül devrindeki trajik olayları ve tesirlerini anlatan üretimin, yayınlandıktan daha sonra bir süre boyunca Türkiye’de yayınlanması, dağıtılması yasaklanmıştı.

BONUS: Şayet kabul etseydi Cüneyt Arkın’ı gerçek James Bond olarak izleyecektik:


Sinema tarihinin en jenerik karakterlerinden olan James Bond, bugüne kadar bir fazlaca aktör tarafınca canlandırıldı. Üstelik bu aktörler yalnızca ABD’li ya da İngiliz değillerdi. Üretimciler birinci James Bond sinemasının muvaffakiyetinin akabinde yeni bir yüz arayışına girer ve devrin parlayan yıldızı Cüneyt Arkın için İstanbul’a gelirler. Lakin kendisi bu teklifi reddeder. Yerine seçilen Roger Moore, 7 sinema boyunca Bond karakterine hayat verir. Arkın o günleri ve teklifi niye reddettiğini şöyleki anlatıyor:

“Efsane falan değil, nitekim reddettim… Adamlar buraya kadar geldiler fakat ben sıcak bakmadım. Benim yerime de Roger Moore’u James Bond yaptılar. Hollywood’da özel hayat falan kalmıyor. Ne istediğin üzere gezebiliyorsun ne de dostlarla bir-iki laf edebiliyorsun. Burada da özel ömrüm yoktu fakat milletimin ortasındaydım en azından. Kendi çöplüğümde ötüyordum. yıllar daha sonra bir davette Ömer Şerif’le karşılaştık. ‘Her şeyim var ancak vatanım yok’ dedi bana. O dolarları kazanabilmek için vatansız olacaksın arkadaş. Bu da bana uymaz.”

Kaynaklar: t24, leblebitozu.com